The world I love:my novels, my favorite themes

Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2017

ΤΟ ΧΡΥΣΕΛΕΦΑΝΤΙΝΟ ΑΓΑΛΜΑ Της ΘΕΑΣ ΑΘΗΝΑΣ
Της Dimitra Papanastasopoulou




Πρόκειται για ένα πραγματικό αριστούργημα, ένα γλυπτό φτιαγμένο από τον  φημισμένο Φειδία, το πιο αναγνωρίσιμο λατρευτικό άγαλμα στην αρχαία Αθήνα.Η μεγαλοπρέπειά του ασκούσε καταλυτική επίδραση σε όποιον το έβλεπε. Η επιβλητική παρουσία της θεάς, ανέδιδε συγχρόνως γενναιότητα, ανδρεία, ψυχικό μεγαλείο και τα χαρακτηριστικά του προσώπου έδειχναν φιλειρηνικότητα και πολεμική υπεροχή.

Η περιγραφή από τον Παυσανία, που το είδε όταν επισκέφθηκε την Αθήνα, είναι λεπτομερής: Η θεά παρθένος στέκει ορθή στον σηκό του Παρθενώνα και το ύψος της είναι σχεδόν 13 μέτρα, φθάνοντας στα 15 μαζί με το βάθρο.
Τα μάτια της έχουν οβάλ σχήμα, μήκος 25 εκ. και πλάτος 12 εκ. Είναι αδαμάντινα, σκορπώντας λάμψεις και αφήνοντας άναυδους τους προσκηνητές.
Τα γυμνά μέρη του σώματός της είναι από ελεφαντόδοντο και το μακρύ και δωρικό ένδυμά της ολόχρυσο. Η λυγερή της μέση τονίζεται από μια ζώνη που καταλήγει σε δύο όφεις.
Τα πέδιλά της είναι διακοσμημένα με ανάγλυφες παραστάσεις από την μάχη των Λαπιθών και των Κενταύρων.
Στο κράνος που έφερε στην κεφαλή της παρουσιαζόταν η σφίγγα, πλαισιωμένη από δύο φτερωτούς γρύπες, ενώ η ασπίδα της, ύψους πέντε μέτρων, έφερε το γοργόνειο, περιβαλλόμενο από όφεις,- έναν ακόμη συμβολισμό της προστασίας της πόλης από κάθε εξωτερική εχθρική επιβουλή- και περιφερειακά ανάγλυφες παραστάσεις από την Αμαζονομαχία εξωτερικά, την Γιγαντομαχία εσωτερικά, ενώ  στη βάση της εμφανιζόταν η γέννηση της Πανδώρας.
Στο δεξί της χέρι, το οποίο στηριζόταν σε έναν λεπτοκαμωμένο κίονα, κρατούσε μια φτερωτή Νίκη, ύψους δύο μέτρων, συμβολίζοντας τη νικηφόρο έκβαση των μαχών των Αθηναίων και στο άλλο, που ακουμπούσε την ασπίδα της, κρατούσε ένα δόρυ, διακοσμημένο με τον δράκοντα, τον γιό της Γαίας, με την όψη του εριχθόνιου όφι. Ο όφις, που φαίνεται να στηρίζει την ασπίδα, είναι ανυψωμένος και όχι έρπων. Είναι μια στάση που σημαίνει ότι κι αυτός προασπίζει την πόλη της Αθήνας, συνεπικουρουμενος από  τις χθόνιες δυνάμεις, που με τη σειρά τους συμβάλλουν στην διαφύλαξη των νόμων.

Ο Φειδίας κατηγορήθηκε για κατάχρηση, λόγω της μεγάλης ποσότητας χρυσού που καταναλώθηκε για το ένδυμα της θεάς, αλλά κατάφερε να αθωωθεί, χάρη στη συμβουλή του Περικλή που ακολούθησε. Ο σπουδαίος στρατηγός τον είχε συμβουλεύσει να κάνει το ένδυμα συναρμολογούμενο. Ο Φειδίας για να υπερασπιστεί τον εαυτό του το αποσυναρμολόγησε και το ζύγισε... ‘Ετσι, γλύτωσε από την κατηγορία της κατάχρησης, αλλά βρέθηκε μπροστά σε μια νέα: εκείνη της αλαζονείας, επειδή είχε απεικονίσει τον εαυτό του και τον Περικλή σε σκηνή μάχης πάνω στην ασπίδα της θεάς. Καταδικάστηκε, αλλά κατάφερε να διαφύγει, να πάει στην Ολυμπία και να δημιουργήσει ένα από τα θαύματα της αρχαιότητας, το άγαλμα του Διός, για το οποίο έχουμε μιλήσει.

Οι περιπέτειες του αγάλματος άρχισαν το 296π.Χ., όταν ο τύραννος Λάχαρης αφήρεσε τα φύλλα χρυσού για να πληρώσει τον στρατό του, βάζοντας στη θέση τους χάλκινα, τα οποία καταστράφηκαν από μια πυρκαγιά το 165π.Χ.
Παρέμεινε, έστω απογυμνωμένο, μέσα στον Παρθενώνα μέχρι τον 5ο μ.Χ. αιώνα που το απομάκρυναν οι Ρωμαίοι.
Έκτοτε, αγνοείται η τύχη του. Κάποιες πηγές το θέλουν να έχει μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη τον 10ο αιώνα, χωρίς να γνωρίζουμε τίποτε περισσότερο.







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου