The world I love:my novels, my favorite themes

Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2018

Δήμητρα Παπαναστασοπούλου
«Όταν σωπαίνει το φως»
μυθιστόρημα







ΑΝΕΜΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ

ISBN: 978-960-9585-83-5
σελ.: 288
σχήμα: 14x20,5 cm


 Οπισθόφυλλο




   Στη βενετοκρατούμενη Κρήτη του 16ου αιώνα μια σειρά φόνων συνταράσσει την περιοχή του Αμαρίου, ενώ οι Τούρκοι πυρπολούν το γειτονικό Ρέθυμνο. Ο σκληρός τοπικός άρχοντας του Αμαρίου δολοφονείται.
   Ο δυνατός έρωτας και ο γάμος του νέου Βενετού διοικητή του Ρεθύμνου με τη χήρα αρχόντισσα γίνεται αφορμή ενός μεγάλου ταξιδιού στην ονειρική κοσμοκρατόρισσα Βενετία της εποχής. O πλούτος και η δύναμη της ανώτατης τάξης της Γαληνοτάτης ξετυλίγονται, παρασύρουν τον αναγνώστη, τον παίρνουν μαζί τους στις διασκεδάσεις, στις υπαίθριες γιορτές, στο καρναβάλι, τον ξεναγούν στο παλάτσο του δόγη.
   Η επιστροφή στην Κρήτη φέρνει κι άλλη, αμέτρητη ευτυχία, αλλά δεν κρατάει πολύ· σκευωρίες, τρομακτικά μυστικά, επανεμφάνιση παλιών βεντετών και νέα φονικά δημιουργούν ένα αβάσταχτο, ανατριχιαστικό τοπίο.
   Ο διοικητής, ένας νέος που έχει γεράσει ξαφνικά, θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει τους χειρότερους εφιάλτες και θα κληθεί να συνεχίσει τη ζωή του συντριμμένος, έχοντας ζήσει σε ελάχιστο χρόνο όσα ένας άτυχος άνθρωπος σε μια ολόκληρη ζωή.
   Ένα μυθιστόρημα δυνατό, βίαιο, σκληρό και τρυφερό· μια γραφή συναρπαστική και καθηλωτική· μια ιστορία χωρίς κάθαρση που συγκλονίζει μέχρι την τελευταία λέξη.


Ένα μικρό απόσπασμα από το β΄ αυτάκι του βιβλίου

«…Η βροχή είχε σταματήσει και παρά τη συννεφιά, η ατμόσφαιρα ήταν καθαρή. Η μέρα έφευγε και μικρά φώτα άρχισαν να ανάβουν μέσα στα σπίτια και να φεγγοβολούν πίσω από τα τζάμια όσων παραθύρων είχαν τραβηγμένες τις βαριές κουρτίνες τους. Σε όσες γόνδολες κυκλοφορούσαν είχαν κρεμάσει μια λάμπα, για να βλέπει ο γονδολιέρης. Κι αυτές οι λάμπες στραφτάλιζαν στα νερά, έμοιαζαν με κινούμενο μαγικό φως που παραμορφωνόταν μέχρι να εξαφανιστεί, κάθε φορά που το κουπί βυθιζόταν στα νερά. Ήταν ένα υπερκόσμιο θέαμα, μια παραμυθένια ομορφιά· μόνο στα όνειρά του μπορούσε κανείς να το πλάσει…»


Βιογραφικό σημείωμα

Η Δήμητρα Παπαναστασοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Λάρισα. Σπούδασε ξενοδοχειακά στη Ρόδο (ΑΣΤΕΡ) και οικονομικά στη Θεσσαλονίκη (Ανωτάτη Βιομηχανική), όπου έμεινε και εργάστηκε για είκοσι χρόνια. Είναι παντρεμένη και ζει στην Αθήνα.
Αρθρογραφεί σταθερά στα διαδικτυακά περιοδικά The Mythologists, iporta.gr, Books & Style και στο koukidaki.blogspot.gr. Πολλά από τα άρθρα της μπορείτε να τα βρείτε και στο προσωπικό της μπλoγκ: myownnovelsworld.blogspot.com.

Εργογραφία
«Σαν στάχυα στο χρόνο», Διόπτρα, 2012
«Στη σκιά των αιώνων», Διόπτρα, 2013
«Από ξύλο και ασήμι», Διόπτρα, 2015
«Ανεξέλεγκτο πάθος», Εμπειρία Εκδοτική, 2017


Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2018

ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ανθρώπινο δυναμικό, επαφές
Της Dimitra Papanastasopoulou



Ένα πολλά υποσχόμενο αγαθό του μυκηναϊκού εμπορίου υπήρξε το ανθρώπινο δυναμικό. Ο Όμηρος μας αναφέρει την τύχη των λεηλατημένων πόλεων και των κατοίκων που μετατρέπονταν σε δούλους- περισσότερο των γυναικών. Οι πινακίδες κάνουν συχνά λόγο σε δούλους, κάποιοι εκ των οποίων περιγράφονται ως αιχμάλωτοι. Επιδρομές που περιγράφονται στα έπη ίσως δίνουν εικόνες της μυκηναϊκής ζωής
Δείχνοντας ότι δεν υπήρχε καμιά δυσκολία  αγοράς δούλων και ανταλλαγής τους με άλλα αγαθά.
Μια άλλη πιθανή μορφή ανθρώπινου δυναμικού  που δεν έχει καταγραφεί θα πρέπει να ήταν οι μισθοφόροι στρατιώτες. Δεν είμαστε βέβαιοι αν οι Μυκηναίοι πολεμιστές ήταν περισσότερο αξιόμαχοι από άλλους της ανατολικής Μεσογείου.

Από την αρχή της Εποχής του Χαλκού  η Κύπρος με τα πλούσια κοιτάσματά της σε χαλκό κατείχε μια ιδιαίτερη θέση στο εμπόριο με το Αιγαίο. Η μυκηναϊκή κεραμική εμφανίζεται πολύ συχνά εκεί. Ακόμη, δημιουργήθηκε μια αποικία Μυκηναίων στην Κύπρο στις αρχές του 13ου π.Χ. αι. Και όταν οι θαλαμωτοί τάφοι αντικατέστησαν τους προηγούμενους, η κεραμική των Μυκηναίων παραγόταν στην Κύπρο.
Οι γνώμες διίστανται σχετικά με το αν αυτοί οι άποικοι ήταν πρόσφυγες, λόγω των καταστροφών στην ηπειρωτική χώρα ή ήταν μέρος του κύματος των Λαών της Θάλασσας που προκάλεσαν χάος εκείνη την περίοδο πιο μακριά στην Ανατολή. Όποια κι αν ήταν η αιτία οι σχέσεις Ελλάδας-Κύπρου παρέμειναν ισχυρές, ακόμη και αργότερα, όταν τα πιο πολλά σημάδια επαφής με τις πιο ανατολικές περιοχές εξαφανίζονται για περίπου τρεις αιώνες.

Αν και η επαφή με την Τροία θεμελιώθηκε στις αρχές της Μυκηναϊκής Περιόδου, η επέκταση του εμπορίου στη Μαύρη Θάλασσα παραμένει αβέβαιη. Στις βόρειες ακτές του Αιγαίου η μυκηναϊκή κεραμική έφθασε στην κεντρική Μακεδονία από τον 15ο π.Χ. αι. και πύκνωσε περισσότερο μέχρι τον 12ο π.Χ. αι., αλλά ο τοπικός χαρακτήρας του Μακεδονικού Πολιτισμού παρέμεινε ανεπηρέαστος στο μεγαλύτερο μέρος του.
Τα μυκηναϊκά όπλα ήταν πολύτιμα στην Ιλλυρία και στην κοιλάδα του Δούναβη στα χρόνια της πρώιμης Μυκαηναϊκής Περιόδου. Τα σπαθιά και οι τοπικές απομιμήσεις τους είναι πολύ διαδεδομένα, όμως, όταν έρχεται η Ανακορική Περίοδος αυτό το εμπόριο σταματά και ο μόνος τόπος εύρεσης του κοντού μυκηναϊκού σπαθιού κατά τον 13ο π.Χ. αι. είναι η Ήπειρος.

Εκτός από τον χαλκό και το κεχριμπάρι, η Ιταλία και η κεντρική Μεσόγειος δεν διέθεταν άλλα υλικά που να ενδιέφεραν τους Μυκηναίους ή αν ήταν κάποια δεν έχουν σωθεί. Η μυληναϊκή κεραμική της Σικελίας και της νότιας Ιταλίας είναι πολύ μεγάλη: δοχεία, κούπες, κύπελλα. Τα πιο πρώιμα παραδείγματα ελαιοτριβείων στην Ιταλία, από την περιοχή Μπρόλιο ντι Τρεμπισάτσε στην ανατολική Καλαβρία χρονολογείται από τον 13ο π.Χ. αι. και υποδηλώνουν την εισαγωγή των μυκηναϊκών εφαρμογών γεωργίας.
Η μυκηναϊκή κεραμική αντιπροσωπεύεται πολύ καλά στην Σαρδηνία, στην κοιλάδα του Πο στη νότια Ιταλία, καθώς και στην Ισπανία.

Οι νέες έρευνες και ανακαλύψεις προσθέτουν διαρκώς νέα στοιχεία σ’ αυτή την εικόνα του εμπορίου στην κεντρική και δυτική Μεσόγειο. 
ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Είδη πολυτελείας
Της Dimitra Papanastasopoulou



Τα εισαγόμενα είδη πολυτελείας ήταν : Ελεφαντόδοντο από την Συρία ή την ανατολική Αφρική, δόντια ιπποπόταμου από τον Νείλο, κελύφη από αυγά στρουθοκαμήλου από την βόρεια Αφρική,λάπις λάζουλι από την Συρία ή και το Αφγανιστάν, κεχριμπάρι από την ακτή της Βαλτικής ή την βόρεια Γερμανία (κατέληγε να το εμπορεύονται στην Αδριατική ή ίσως και στην εκβολή του Δούναβη), γυαλί σε καλουπωμένη μορφή και ρητίνη από την Χαναάν.
Τα επεξεργασμένα αγαθά ήταν σπανιότερα: Αγγεία από φαγεντιανή (άρεσαν πολύ στους Αιγυπτίους),πέτρινα αγγεία από την Αίγυπτο, πέτρινες κυλινδρικές σφραγίδες από την Μεσοποταμία ή την Κύπρο και φυλαχτά από διάφορα υλικά.
Μια εξαιρετική σειρά από τριάντα οκτώ εγχάρακτες κυλινδικές σφραγίδες από την Μεσοποταμία- με χρονολογική έκταση χιλίων ετών- βρέθηκε στο θησαυροφυλάκιο των ανακτόρων στη Θήβα. Υπήρχαν ακόμη άλλα είκοσι έξι αχάρακτα δείγματα. Το πλείστον των σφραγίδων ήταν φτιαφμένες από λάπις λάζουλι.
Θα ήταν ενδιαφέρον να σκεφτεί κανείς ότι τα δείγματα του ναυαγίου της Κας προορίζονταν για την συλλογή της Θήβας- την πιο πρώιμη συλλογή αρχαιοτήτων της Ευρώπης.

Εμπόριο αρώματος

Αυτό το είδος εμπορίου, είτε υπό μορφήν υλικών, επεξεργασμένων αγαθών ή ιδεών, δεν μπορεί να ήταν μιας κατεύθυνσης, όμως είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε ποιό θα ήταν το αντάλλαγμα που θα πρόσφεραν οι Μυκηναίοι.
Το μεγαλύτερο μέρος των κεραμικών που βρέθηκαν πέρα από την Κύπρο ήταν σε μορφή δοχείων, συνήθως μικρών χωρίς ιδιαίτερη αξία. Είχαν ή στενό λαιμό για να συγκρατούν το πολύτιμο περιεχόμενό τους ή φαρδύτερο όταν περιείχαν πιο στερεά αγαθά. Εικάζεται ότι πιθανότατα ενδιέφεραι το περιεχόμενο και όχι καθαυτό το δοχείο, όταν μάλιστα  προορίζονταν για έτοιμες αγορές στην Εγγύς Ανατολή ή την Αίγυπτο.
Η διακόσμηση πάνω στα δοχεία, ενδέχεται να βοηθούσε τους ξένους πελάτες να αναγνωρίζουν το περιεχόμενο κάθε δοχείου. Τουλάχιστον στις διοικούμενες από τα ανάκτορα περιοχές, το ελαιόλαδο ήταν ευρέως διαθέσιμο και οι συχνές αναφορές των πήλινων πινακίδων της Πύλου και των Μυκηνών σε αρωματικές ουσίες και σε καζάνια λαδιού υποδεικνύουν μια αρκετά μεγάλης κλίμακας βιομηχανία αρωμάτων και αρωματικών αλοιφών.
Μέσα στην Ελλάδα, κατά τον 13ο αιώνα π.Χ. υπάρχουν πολλά στοιχεία για την παραγωγή πλεονάσματος λαδιού σε περιοχές όπως η κεντρική και δυτική Κρήτη.    
 Αυτά τα πλεονάσματα μεταφέρονταν σε μεγάλα δοχεία με στενό στόμιο, τα οποία είχαν χρωματιστεί πριν ψηθούν, και τα οποία έφεραν πάνω τους κώδικες σε Γραμμική Β γραφή. Αν αυτοί οι κώδικες ανέφεραν τον τόπο προέλευσης ή περιέγραφαν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, θα ήταν δείγμα εξελιγμένης οργάνωσης.

Δοχεία αυτού του είδους βρέθηκαν στην Θήβα και στην Αττική, καθώς και στην «Οικία του εμπόρου λαδιού» έξω από την ακρόπολη των Μυκηνών, όταν το συγκεκριμένο κτίριο καταστράφηκε από φωτιά. Κάποια από τα δοχεία διατήρησαν ανέπαφα α σφραγίσματά τους.

Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2018

ΡΟΖΑ ΠΑΡΚΣ (1913-2005)
«Κουράτηκα να υποχωρώ...»
Της Δήμητρας Παπαναστασοπούλου



Η κυρία Πάρκς υπήρξε μια μαύρη Αφροαμερικανίδα, μια φτωχή μοδίστρα, ένα άτομο χωρίς καμία πολιτική δύναμη, εντελώς άγνωστη και ασήμαντη. Κι όμως. Με μια της άρνηση, με ένα «όχι» πέρασε στην αθανασία της φυλής της. Μάλιστα, το σταθερό και ακλόνητο «όχι» της προκάλεσε έναν «σεισμό» στην Αμερική και είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσουν οι Αφροαμερικανοί, οι μαύροι- σκλάβοι ως τότε στον αμερικανικό νότο- ίσα δικαιώματα με τους λευκούς.

Η Ρόζα Λουϊζα Μακώλεη γεννήθηκε στο Τάσκετζι της Αλαμπάμα από πατέρα ξυλουργό και μητέρα δασκάλα. Ήταν ένα αδύναμο, κοντό κορίτσι με προβλήματα υγείας. Όταν οι γονείς της χώρισαν, μετακόμισε με τη μητέρα της στο Πάϊν Λέβελ, λίγο έξω από την πρωτεύουσα Μοντγκόμερυ. Εκεί έζησε σε μια φάρμα με τους γονείς της μητέρας της και τον μικρότερο αδελφό της Σιλβέστερ. Ήταν όλοι μέλη της Αφρικανικής Μεθοδικής Επισκοπικής Εκκλησίας που είχε ιδρυθεί έναν αιώνα νωρίτερα από ελεύθερους μαύρους της Φιλαδέλφεια, Πενσυλβάνια.
Δεν κατέστη δυνατόν να συνεχίσει τις σπουδές της μετά τα δεκατρία της χρόνια, επειδή έπρεπε να φροντίσει τους παπούδες και την άρρωστη μητέρα της, μεγαλώνοντας στον αμερικανικό νότο του ρατσισμού, δεχόμενη πολλές σκληρές σωματικές επιθέσεις από τους λευκούς συμμαθητές της (στο δημοτικό...), αντιδρώντας πάντα όσο μπορούσε. Άξιο προσοχής, λοιπόν, ότι από μικρό παιδί δεν δεχόταν την ανισότητα, την πονούσε η ύπαρξη ενός λευκού και ενός μαύρου κόσμου με την άβυσσο ανάμεσά τους.
Το 1932 παντρεύτηκε τον κουρέα Ρέημοντ Πάρκς και τελείωσε το γυμνάσιο μετά από δική του επιμονή. Έντεκα χρόνια αργότερα προσχώρησε στο Κίνημα των Πολιτικών Δικαιωμάτων και εκλέχτηκε γραμματέας. Τον καιρό του συμβάντος εργαζόταν ως μοδίστρα σε ένα πολυκατάστημα.


Την 1η Δεκεμβρίου 1955 είπε «όχι» όταν ο λευκός οδηγός του λεωφορείου στο οποίο επέβαινε, την διέταξε να σηκωθεί από τη θέση της, μια θέση ειδικά για «έγχρωμους», επειδή επιβιβάστηκε ένας λευκός και οι θέσεις  για τους «λευκούς» ήταν κατειλημένες.  Ήταν ο ίδιος οδηγός που, πίσω στα 1943 την είχε αφήσει στη βροχή, χωρίς να περιμένει να επιβιβαστεί- έχοντας πρώτα βγάλει εισιτήριο ανεβαίνοντας από την πόρτα δίπλα του- από την πίσω πόρτα, σύμφωνα με τον ισχύοντα απαράδεκτο νόμο.  Και η Πάρκς ένιωσε το αίμα της να συγκεντρώνεται όλο στο κεφάλι της, αποφασισμένη να αντιδράσει. «Έπρεπε να μάθω μια για πάντα ποιά ήταν τα δικαιώματά μου σαν άνθρωπος και σαν πολίτης», είπε λίγους μήνες αργότερα σε συνέντευξη στο ραδιόφωνο.  
Ο νόμος έλεγε ότι δεν επιτρεπόταν να σηκωθεί κανείς από τη θέση του και να την παραχωρήσει σ’ έναν όρθιο λευκό, αλλά εκεί, στο Μοντγκόμερυ, τον καταπατούσαν. Το φαντάζεστε; Η Πάρκς δεν έκανε τίποτε παράνομο, κι όμως η άρνησή της θεωρήθηκε «καταπάτηση του νόμου»...
Μη θεωρήσετε ότι δεν τής κόστισε- το αντίθετο: συνελήφθη άμεσα- ο οδηγός σταμάτησε το λεωφορείο και κάλεσε την αστυνομία-, έχασε τη δουλειά της, ο σύζυγός της έμεινε άνεργος επίσης, και δεχόταν απειλές για τη ζωή της επί πολλά χρόνια.
Τέσσερις μέρες αργότερα (5 Δεκεμβρίου) δικάστηκε. Όλοι οι μαύροι κάτοικοι μποϋκοτάρισαν τα λεωφορεία( ήταν και οι κύριοι επιβάτες τους) όχι μόνον εκείνη την ημέρα, αλλά και τις επόμενες 381 ημέρες, φέρνοντας την εταιρία των λεωφορείων σε οικονομική κρίση.
Ο Μάρτιν Λούθερ Κίγκ έγραφε τον επόμενο χρόνο, αναφερόμενος στην Πάρκς:
«Πράγματι, κανείς δεν αντιλαμβάνεται την πράξη της κ. Πάρκς, εκτός αν συνειδητοποιήσει ότι τελικά η κούπα της υπομονής ξεχειλίζει και ο άνθρωπος φωνάζει: δεν αντέχω άλλο».
Η Ρόζα Πάρκς αναγκάστηκε να μετακομίσει στο Ντιτρόϊτ, να βρει με κόπο άλλη δουλειά, συνεχίζοντας τον αγώνα για τα ίσα δικαιώματα και την κατάργηση του ρατσισμού.
Οι αγώνες της επιβραβεύθηκαν μετά το 1979.

Ήταν η νίκη του ενός στους πολλούς, μια νίκη του ανίσχυρου Δαβίδ εναντίον του πανίσχυρου Γολιάθ, μια νίκη που πάντα εμπνέει τους μικρούς όλου του κόσμου και να τους ενώνει. Όλοι κάνουν υπομονή, μα μέχρις ενός σημείου. Μέχρι να ξεχειλίσει το ποτήρι και να φωνάξει: ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΩ ΑΛΛΟ. Και τότε, ακόμη και μια απειροελάχιστη σπίθα είναι ικανή να προκαλέσει μια τεράστια πυρκαγιά!




ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τα ναυάγια της Κας και της Γκελιντόνια
Της  Dimitra Papanastasopoulou



Το εμπορικό πλοίο που βυθίστηκε κοντά στην Κας γύρω στα 1315 π.Χ. προσφέρει μια ζωντανή ματιά στα φορτία της εποχής, αν και δεν είναι γνωστό πού βρισκόταν το λιμάνι της πατρίδας του ούτε αν κατευθυνόταν προς το Αιγαίο.
Ο όγκος του φορτίου αποτελούνταν από εκατοντάδες χάλκινες ράβδους και πολλά πιθάρια αποθήκευσης και μεταφοράς των Χανναναίων, αντιπροσωπευτικά της περιοχής του σημερινού Ισραήλ. Τα περιεχόμενα των περισσοτέρων δεν σώθηκαν μέχρι τις μέρες μας, αν και είναι γνωστό ότι περιείχαν ρητίνη τρεμιθιάς (είδος φυστικιάς), υλικό που το χρησιμοποιούσαν στις αιγυπτιακές νεκρικές τελετουργίες για την ταρίχευση ή για την κατασκευή ενός αρώματος.
Κεραμικά αγγεία από την Κύπρο ήταν συσκευασμένα μέσα σε μεγάλα πιθάρια για ασφαλή μεταφορά. Άλλα αγαθά σε μικρότερες ποσότητες περιελάμβαναν ράβδους και αντικείμενα από κασσίτερο, ράβδους από γυαλί, κομμάτια από δόντια ελεφάντων και ιπποποτάμων, καθώς και αιγυπτιακό έβενο.
Ανάμεσα στα πολλά αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν, μερικά πολύτιμα στολίδια ίσως ανήκαν στον καπετάνιο ή σε κάποιον πλούσιο επιβάτη. Σ’ αυτά συμπεριλαμβάνονται μια μοναδική και σημαντική σφραγίδα στο σχήμα σκαραβαίου με το βασιλικό όνομα της Νεφερτίτης, ένας χρυσός κύλικας, παντατίφ με σχέδια της Εγγύς Ανατολής και δύο κυλινδρικές σφραγίδες, από τις οποίες η μία είναι χρυσοστόλιστη.
Άλλα πολύτιμα μεταλλικά αντικείμενα ήταν ήδη παλιά ή φθαρμένα όταν συντελέστηκε το ναυάγιο, προφανώς περισυλλεγμένα υπό μορφήν μεταλλικών κομματιών. Πολυάριθμα πέτρινα και χάλκινα βαρίδια ζυγαριάς πιθανόν να χρησιμοποιούνταν για τον έλεγχο της αξίας διαπραγμάτευσης ανάλογων αντικειμένων.
Υπήρχαν ξίφη συριακού και μυκηναϊκού τύπου, καθώς και άλλα όπλα και εργαλεία. Μερικά μυκηναϊκά αγγεία, στα οποία συμπεριλαμβάνονταν κανάτες και κύπελλα, προφανώς προορίζονταν για προσωπική χρήση, αλλά δεν δίνουν κανένα στοιχείο σχετικά με το αν ο καπετάνιος και το πλήρωμα ήταν Μυκηναίοι ή αν απλώς τα θεώρησαν χρήσιμα.
Ένα πολύ ενδιαφέρον εύρημα ήταν ένα ζευγάρι ξύλινων, αρκετά χρησιμοποιημένων, πινακίδων με έναν στροφέα. Ήταν εκείνα που γεμίζονταν με κερί για να σχηματιστεί πάνω τους μια επιφάνεια γραφής- το ημερολόγιο του πλοίου ή το ημερολόγιο ενός ταξιδιώτη ή οι «λογαριασμοί» του ταξιδιού, κανείς δεν θα μάθει..., αλλά αυτή την ιδέα την γνώριζε ο Όμηρος από την ιστορία του Βελλερεφόντη που πήγε μια διπλωμένη πινακίδα με οδηγίες για τον θάνατό του στον βασιλιά της Λυκίας (Ιλιάδα, στ. 202-204).

Ενα ακόμη αρχαιότερο παράδειγμα ξύλινης πινακίδας γραφής προέρχεται από την Νεμρώδ της Ασσυρίας και χρονολογείται από τον 8ο π.Χ. αιώνα. Η ανάλυση των υπολειμμάτων της πινακίδας έδειξε ότι η επιφάνεια γραφής ήταν από μείγμα κεριού και τρισουλφιδίου του αρσενικού- ένα κίτρινο ορυκτό.
Ένας από τους αμφορείς της Χαναάν που βρέθηκε στο ναυάγιο περιείχε αυτό το ορυκτό. Αν υποθέσουμε ότι προοριζόταν μόνον για πινακίδες γραφής, τότε θα πρέπει να αφορούσε μεγάλο αριθμό πινακίδων.
Το ναυάγιο προσφέρει μια οικεία εικόνα σχετικά με το φόρτωμα και το ξεφόρτωμα ενός πλοίου του παράκτιου εμπορίου.

Το ναυάγιο του ακρωτηρίου Γκελιντόνια αφορά ένα μικρότερο, μεταγενέστερο πλοίο που βυθίστηκε περί το 1225 π.Χ. Από αυτό έχει διατηρηθεί λιγότερο φορτίο και τα ευρήματα παρουσιάζουν μια εικόνα ενός διαφορετικού είδους δραστηριότητας.
Τον όγκο του φορτίου  απότελούσαν μεταλλικοί ράβδοι, χωρίς να υπάρχει ποικιλία άλλων αγαθών. Αντίθετα, υπήρχαν πολλά χάλκινα κομμάτια, μαζί με γεωργικά εργαλεία, όπως σκαλιστήρια- σπάνια ευρήματα σε ανασκαφές- και επεξεργασμένα προϊόντα.
Αυτό το πλοίο ίσως είχε έναν πιο συγκεκριμένο ρόλο, ίσως κινούνταν μεταξύ λιμανιών  μεταφέροντας πρώτες ύλες για την χαλκουργία, ανταλλάσσοντας νέα επεξεργασμένα αντικείμενα, ενώ είναι πιθανόν κατά καιρούς να έστηναν ένα πρόχειρο  εργαστήριο, καθώς στο φορτίο συμπεριλαμβανόταν και ένα πέτρινο αμόνι.