ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ :ΑΓΓΛΙΑ (ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ)

Της Δήμητρας  Παπαναστασοπούλου

Μπήκε ο Μάϊος με τις ευωδιές των λουλουδιών, με την αναγέννηση της φύσης σε όλο της το μεγαλείο.

Η ταξιδιωτική ανάγκη μεγαλώνει, όλο σου το είναι φωνάζει, απαιτεί να αγγίξει, να μυρίσει, να γίνει κομμάτι της. Έτσι, σκέφτηκα να ταξιδέψουμε μέσα από την πένα του μεγάλου μας Κρητικού, του οποίου το αφιέρωμα συνεχίζω.

«Απλές, παράταιρες ψηφίδες. Μα όπως από ένα νύχι μπορεί ν’ ανασυνθέσεις ολάκερο λιοντάρι, όμοια ένα γυμνασμένο μάτι μπορεί ίσως ν’ ανακαλύψει πού οι απλές τούτες σποραδικές ψηφίδες, σε ποιά σκόρπια μέλη απάνω στο σύνολο είναι τοποθετημένες, κι έτσι να μαντέψει ολάκερο το λιοντάρι της Μεγάλης Βρετανίας.

   Μα δεν πρέπει να βιάζεσαι. Βρίσκεσαι στη χώρα της υπομονής, της επιμονής, του αργού και σίγουρου στοχασμού, όπου, για πρώτη φορά, η νεώτερη επιστήμη βρήκε τα στέρεα θεμέλιά της∙ όχι πια τα μεγάλα σύννεφα της αφηρημένης θεωρίας παρά τα μικρά θετικά πετραδάκια της καθημερινής εμπειρίας.

   Εδώ η φρονιμάδα καταντά αρετή, η σιωπή καταπαχτή μεγάλης κραυγής και το αργό βάδισμα ο ασφαλέστερος τρόπος να φτάσεις. Χωρίς άλλο το τοτέμ της χώρας τούτης δεν είναι ο λαγός∙ είναι η χελώνα.

   Αφήνω λοιπόν να σεργιανίζουν ήσυχα, χωρίς ανυπομονησία, τις πέντε αίστησες απάνω στο τρυφερό χορτάρι, στα βαριά μουτζαλωμένα χτίρια, στις δαντελωτές εκκλησιές και στις ξανθές πλεξούδες της Αγγλίας. Τα μάτια χαίρουνται, τ’ αυτιά αφουγκράζουνται, δέχεται η ψυχή παθητικά, σα γης, σα γυναίκα. Αφήνουμαι να με διαπερνά αθόρυβα, σιγά, καθεμέρα, χωρίς λογικό πρόγραμμα κι ερωτική βιάση, η Αγγλία.

   Από την πρώτη στιγμή ένιωσα πως στη χώρα τούτη αυτός είναι ο δρόμος. Σε άλλους τόπους ορμούσα αρπαχτικά, κούρσευα ό,τι μπορούσα γρήγορα γρήγορα κι έφευγα∙ εδώ μια τέτοια πειρατική μέθοδο θα’ ταν επιπόλαιη κι άγονη. Εδώ πρέπει να μείνεις ήσυχος, αμίλητος, υπομονετικός, να δώσεις καιρό στον εγγλέζικο ρυθμό- κλίμα, θάλασσα, προαιώνια χλόη, κοινωνική ζωή, παλιά Πανεπιστήμια, τένις, γκόλφ, λιμάνια, φάμπρικες, επαφή και κουβέντες με ανθρώπους- να ρυθμίσει το αίμα σου.

   Να μετατοπίσεις αξίες, να βάλεις την υπομονή και το πείσμα πιο πάνω από την ορμή κι από τη ρέμπελη σκέψη και να νιώσεις πως ο λόγος είναι πιο βαρύ πολύτιμο μέταλλο, όρκος και λόγος είναι καμωμένοι από την ίδια ουσία.

   Να μάθεις ν’ αγαπάς και να σέβεσαι τα καθημερινά μικρά γεγονότα∙ στα γεγονότα μονάχα να’χεις εμπιστοσύνη και να ξέρεις πως μονάχα υποταζόμενος σ’ αυτά κι ακολουθώντας τα πιστά μπορείς να τα ξεπεράσεις∙ απάνω τους μονάχα, στη Γη ετούτη, μπορεί να στηριχτεί η ανθρώπινη ελευτερία. Ζυγός και φτερούγα είναι κακωμένα από την ίδια ουσία.

   Να ονειροπολείς και να κρατιέσαι στερεά από την πραγματικότητα∙ να κρατιέσαι σταθερά από την πραγματικότητα και ν’ αφήνεις στην κορφή της να κυματίζει τ’ όνειρο. Αλίμονο στην πράξη που δεν περικυκλώνει σαν περίσωμα αόρατο και δεν τη θρέφει η χίμαιρα∙ αλίμονο στη χίμαιρα που άνεργη κι εκστατική κάθεται στα πόδια του Κυρίου και λιώνει. Μάρθα και Μαρία πρέπει να γίνουν ένα. Μάρθα-Μαρία, έτσι λέγεται η ακέραιη ψυχή.

   Δύσκολος, αντρίκειος ρυθμός, μα πολύ ταιριαστός, ο μόνος άνετος σε μιαν περήφανη ψυχή. Ν’ αγαπάς με πάθος, να μισείς με πάθος και το πρόσωπό σου να μένει γαλήνιο και κλειστό το στόμα. Να νικάς και να μην ξεφωνίζεις∙ να νικιέσαι και να σφίγγεις τη γροθιά, να ξαναρχίζεις . Να ριχτείς ολάκερος στο επικίντυνο παιγνίδι της ζωής, νά’ χεις σφοδρές επιθυμίες και να μάθεις πως είναι μεγάλη χωριατιά να τις διαλαλείς και πως μια είναι η ανώτατη αρετή του αντρός∙ να συγκρατιέται.

   Ένας ναός της Όρθιας Άρτεμης είναι η Αγγλία. Ίσια με το αίμα στη χώρα τούτη μαστιγώνεσαι για να μάθεις να δαγκάνεις τα χείλια και να ξεκινάς.»