ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ
Στην βορειοευρωπαϊκή μυθολογία
Στην βορειοευρωπαϊκή μυθολογία
Κατά τη διάρκεια του νορβηγικού έτους, πάντα με γνώμονα την κίνηση του
ζωοδότη ήλιου, γιορτάζονταν μια σειρά από τελετές σε τακτά χρονικά διαστήματα,
με τρόπο ώστε κάθε έξι ή επτά εβδομάδες να εμφανίζεται από μία. Αυτός ο κύκλος
έμεινε γνωστός και ως τροχός του έτους. Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι αυτές
οι γιορτές συνδέονται με τα διάφορα μέρη της ημέρας και έρχονται σε ευθεία
αντιστοιχία. Προσέξτε, επίσης την διήμερη διάρκεια όλων, μια ακόμη αντιστοιχία
στον χωρισμό της αστρολογικής ημέρας σε δίωρα. Ας τις γνωρίσουμε:
Ίμπολκ
Συμβολικά ταυτίζεται με τις πρώτες ώρες μέχρι την ανατολή του ήλιου και
γιορτάζεται τις πρώτες δύο ημέρες του Φεβρουαρίου. Κατά τη διάρκεια της γιορτής
τοποθετούσαν μια κορώνα, φτιαγμένη από κερί, στο κεφάλι μιας νέας γυναίκας, που
συμβόλιζε τη θεά η οποία μετά από καιρό διαμονής στον υπόγειο κόσμο επιστρέφει
στην επιφάνεια. Με την επιστροφή της η γη αρχίζει και πάλι να πρασινίζει,
προαναγγέλλοντας τον ερχομό της Άνοιξης.
Όσο διαρκούσε η γιορτή ο κόσμος έβγαινε στους δρόμους με δαδιά αναμένα για
να γιορτάσουν τον ερχομό του ήλιου.
Εαρινή Ισημερία
Πρόκειται για την επικράτηση της άνοιξης, ταυτίζεται με την αυγή και
γιορτάζεται στις 21 και 22 Μαρτίου. Τιμώμενη θεότητα η πανάρχαια Οστάρα, της
οποίας το σύμβολο ήταν το αυγό. Οι άνθρωποι έκρυβαν αυγά γύρω από τα σπίτια
τους και στους κήπους, και τα παιδιά προσπαθούσαν να τα βρουν.
Πολλοί βρίσκουν μια αντιστοιχία με την χριστιανική θρησκεία στην ιδέα της
αναγέννησης της φύσης(ανάσταση του Χριστού) και στα αυγά της Λαμπρής.
Μπέλταν
Γιορτάζεται στις 30 Απριλίου και 1η Μαϊου και είναι η αποθέωση
της ζωής. Στο επίπεδο της ημέρας είναι η ακμή του πρωινού. Θεωρείται ότι ο
εορτασμός της Πρωτομαγιάς συνδέεται μ’ αυτήν την παράδοση γονιμότητας και
καρποφορίας.
Ένα ενδιαφέρον έθιμο είναι ο χορός γύρω από μια στήλη, αφιερωμένη στη
γιορτή. Ο χορός περιλαμβάνει δύο κύκλους χορευτών, που ο ένας χορεύει προς την
διεύθυνση της κίνησης του ήλιου και ο άλλος στην αντίθετη. Ο πρώτος συμβολίζει
τη ζωή και ο δεύτερος τον θάνατο, και εμφανίζονται πλάι-πλάι, όπως ακριβώς
συμβαίνει και στη ζωή, που σβήνει με τον θάνατο και μέσα από εκείνον
ξαναδημιουργείται.
Σόμμερσόλβερβ
Είναι το θερινό ηλιοστάσιο- 21 και 22 Ιουνίου και ταυτίζεται με το
μεσημέρι, ενώ σηματοδοτεί την πλήρη ακμή του ήλιου. Οι ημέρες είναι μεγαλύτερες
της χρονιάς. Στην Νορβηγία ανάβουν φωτιές τη νύχτα της 21ης Ιουνίου
για να εκφράσουν τη μεγάλη δύναμη του ήλιου.
Το ίδιο συμβαίνει και στην Ελλάδα, ελάχιστες μέρες αργότερα(24 Ιουνίου),
στη γιορτή του Αγίου Ιωάννη, κατά την οποία, όχι μόνο ανάβουμε φωτιές, αλλά τις
πηδούμε κιόλας.
Το θερινό ηλιοστάσιο είναι πανάρχαια γιορτή και τη βρίσκουμε σχεδόν σε
όλους τους λαούς.
Λουνάσα
Γιορτάζεται την 1η και 2η Αυγούστου, έχει ιρλανδική
προέλευση και σημαίνει «τα παιγνίδια του Λού», του θεού του φωτός, δηλαδή,
αντιστοιχώντας στις απογευματινές ώρες. Λέγεται και λαμάς, λειτουργία του
άρτου. Εκείνη την ημέρα τρώγεται το πρώτο ψωμί, φτιαγμένο από τους σπόρους της
νέας σοδειάς, επομένως πρόκειται για την κύρια γιορτή του θερισμού.
Μετά τον θερισμό έφτιαχναν την μπύρα. Έτσι, στην Σκανδιναβία τιμάται
παράλληλα και η γιορτή της μπύρας, που μαζί με το μέι κατέχουν την πρώτη θέση
στα ποτά του αρχέγονου βορρά.
Φθινοπωρινή Ισημερία
Συμβολίζει τη δύση του ήλιου και γιορτάζεται την 21η και 22η
Σεπτεμβρίου, όταν αρχίζει το φθινόπωρο και την αποχώρηση του πράσινου από τη
φύση.
Όπως στην ελληνική μυθολογία με το μύθο της Δήμητρας και της Περσεφόνης,
έτσι και στην νορβηγική μυθολογίαυπάρχει η παράδοση για το ταξίδι της Φρέγια,
θεάς της γονιμότητας, στον κάτω κόσμο, για να αποκτήσει το περιδέραιο
Μπρίσινγκάμεν, σύμβολο του εκτυφλωτικού φωτός. Αυτό το περιδέραιο είναι συχνά
σύμβολο του τροχού της ζωής, του θανάτου και της αναγέννησης.
Επίσης, ανάλογο με το ταξίδι του Ορφέα στον κάτω κόσμο για την Ευρυδίκη
είναι αυτό του Χέρμοντ(αγγελαφόρου των Νορβηγών θεών) για τη σωτηρία του θεού
του φωτός Μπάλντερ.
Σάμχεν
Γιορτάζεται την 31η Οκτωβρίου και 1η Νοεμβρίου,
γνωστή στις μεταγενέστερες εποχές ως ημέρα των Αγίων Πάντων και συμβολίζει το
βράδυ.
Στην γιορτή αυτή κυριαρχεί το σκοτάδι, αφού πλησιάζει ο χειμώνας. Τα όρια
ανάμεσα σε τούτο τον κόσμο και το υπερπέραν είναι διάφανα. Τα πνεύματα των
νεκρών μπορούν να επιστρέψουν για να επισκεφθούν τους αγαπημένους στα όνειρά
τους, προλέγοντας το μέλλον.
Η γιορτή σχετίζεται και με το μήλο, ένα φρούτο μυστικό που θυμίζει το
υπερπέραν. Ωστόσο, παρά το σκοτάδι, η γιορτή θεωρείται και νίκη επί του
θανάτου, αφού στη νορβηγικη μυθολογία τα μήλα που φυλά η θεά Ίντουν δωρίζουν
στους θεούς την αιώνια νιότη.
Γιούλ
Είναι το χειμερινό ηλιοστάσιο, συμβολίζει τα μεσάνυχτα και γιορτάζεται την
21η και 22η Δεκεμβρίου, όταν η διάρκεια της νύχτας έχει
φτάσει στο αποκορύφωμά της και ένας νέος κύκλος ετοιμάζεται να γεννηθεί και να
ξεκινήσει.
Αυτές τις μέρες επιβάλλεται κάθε σπίτι να έχει ένα έλατο, πάνω στο οποίο
τοποθετούνται διάφορα στολίδια. Η σημασία του έλατου είναι πολύ βαθειά: ανάμεσα
στα γυμνά σαν σκελετούς δέντρα, τα καταπράσινα έλατα αποτελούν σημάδι ελπίδας
για την επιστροφή της άνοιξης. Η Γιούλ συμβολίζει την γέννηση του ήλιου, την
υπόσχεση της άνοιξης και, επομένως, τη συνέχιση της ζωής. Γι’ αυτό συνηθίζονται
οι ανταλλαγές δώρων μεταξύ ενηλίκων και το χάρισμα παιγνιδιών στα παιδιά.
Στον κόσμο των Χριστιανών γιορτάζουμε την ανάμνηση της γέννησης του
Χριστού, της υπόσχεσης της ζωής στον άνθρωπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου